Tura: La pynlong ia ka jingïalang ban peit bniah ïa ka jingkiew shaphrang jong ka Tura Maternity and Child Hospital (MCH) mynta ka sngi ha Tura, hapoh ka jingïalam jong u Dr. Sampath Kumar, IAS, Principal Secretary & Development Commissioner, Health & Family Welfare Department, ryngkat bad u Dr. Joram Beda, IAS, Commissioner & Secretary, Health & Family Welfare Department; ka Smt. Richa Kulkarni, IAS, SDO Tura, bad u Dr. Bollen S. Sangma, Medical Superintendent jong ka MCH Tura.
Ha katei ka jingïalang, la pyntip ba ka Tura MCH ka la ioh jingkyntiew bad jingpynbha kaba khraw ha kaba ia bad ka jingtei ïa ka ïing thymmai kaba don 50 tylli ki jingthiah bad la sdang ruh ban pynkylla dur ïa ka jaka ai jingsumar jong ki khynnah ba dang kha, da kaba la shna ïa ka Neonatal Intensive Care Unit (NICU) kaba nyngkong eh ha Garo Hills. Ryngkat bad kane, la pynkhlaiñ ruh ïa ka Special Newborn Care Unit (SNCU) ban ai jingsumar ba kham bha bad bniah ïa ki khynnah ba dang kha. Kane ka jingpynbha ia ka MCH ka long ban ai ïa ka jingsumar kaba kham bniah ia ki longkmie bad ki khynnah ha kine ki thain, bad la buh jingthmu ruh ban plie paidbah ïa kane ka jaka thymmai shuwa ka Christmas, kumba la ai jingïarap da u Myntri Rangbah ka Jylla, u Conrad K. Sangma.
La pynlong ruh ka jingïalang bad jingïakren bad ki hospital jong ki riew shimet (Private Hospital) ha ka thain Garo Hills ban ïa kren halor ka jingtreilang hapdeng ki hospital sorkar bad ki hospital shimet ban pynkhlaiñ ïa ka jingsumar ïa ki kynthei ba kha khunlung khynnah.
Ki doktor bad ki nongïalam ba la ïashim bynta ha katei ka jingïalang ki kynthup ïa Dr. Paul P. Francis (Pediatrician), Dr. Suzie (Gynecologist, Jengjal CHC), Dr. Dilla K. Sangma (Gynecologist, Tura Christian Hospital), Sr. Claire (Gynecologist), bad Dr. Michael (Pediatrician, Holy Cross Hospital). Kine ki la mynjur lang ba dei ban don ka jingtreilang kaba jan hapdeng ki hospital sorkar bad ki hospital shimet ban pynduna bad ban pyrshang ruh ban teh la kam ia ka jingkhlad bym pat dei por ki riew kynthei kiba armet bad kiba kha khunlung, da kaba ai ia ki ia ka jingsumar ha ka por kaba dei bad kaba biang.
La pynpaw ruh ba ia kane ka jingtreilang yn kyrshan da ka Chief Minister’s Safe Motherhood Scheme (CMSMS) kaba ai ka lad ïa ki riew kynthei kiba lah wan ialam na ki hospital sorkar ban ïoh jingsumar ha ki hospital shimet (private) khlem siew pisa bad khlem pynslem.
Ka jingïalang ka la pynpaw ruh ba ka jingpang anemia (jingduna ha ka snam ha ka met) ka dang long ka dawbah ha ka jingpang ba ktah ïa ki kynthei ba kha khun. Namar kata, ki hospital kin pynkhlaiñ ïa ka jingpeit bniah ïa ki longkmie ba armet, ban pynneh ia ka jingdon jong ka Iron Sucrose bad ka Ferrous Ascorbate, bad ban pynlong ruh ki jingïalang paidbah ha ki shnong ba kham kyndong ban ai jinghikai halor ka jinglong bad jingma jong kane ka jingpang.
Ban pynbha shuh shuh ïa ka jingtrei ha ka Tura MCH, ka sorkar lyngba ka Meghalaya Health Systems Strengthening Project (MHSSP) kaba kyrshan da ka World Bank, ka la thung ïa u specialist ha ka bynta ka koit ka khiah jong ki kynthei bad ki khynnah. Utei u doctor u la trei ha ka hospital mynta la saw bnai ban ai jingmut, ban bishar ïa ka jingtrei bad ban pynbha ïa ka rukom sumar ha man ki bynta.
Ka sorkar jylla ka la pynmih ruh ïa ka Outcome-Based Budgeting (OBB) — ka rukom pynlut pisa kaba ai bor ïa ki District bad ki Hospital ban pyntreikam da lade, kane ka rukom ka ai bor ïa ki bor treikam ban don ka jingsynshar laitluid bad ban pynïasoh beit ia ka jinglut jingsep bad ki jingmih ba shisha bad ka jingkitkhlieh ha man ka bynta.
Nalor kata, ka sorkar ka la wanrah ruh ïa ki specialist na kylleng ka ri India ban trei ha ki jaka sumar kiba don sha ki khap shnong bad lane sha ki shnong nongkyndong. Kine ki doktor ki ai jinghikai ïa ki nongsumar ki ban sumar ia ki longkmie, kin pynlong jingïalang paidbah sha ki jaka ba kham kyndong, bad ki ai jinghikai ban pynbha ïa ka jingsumar ha baroh kawei ka jylla Meghalaya.
Ban pynkhlaiñ ïa ka jingkoit jingkhiah ki kmie bad ki khynnah, Yn Pynbha Ka sorkar jylla ia ka Tura MCH


